Sindy

Uluslararası Barış Sembolü Nasıl Ortaya Çıkmıştır?

50 yıl geçti bile. Bir 100 yıl daha geçecek ve bu işaretin ne için bulunduğunu ve ne anlama geldiğini merak edecek hep birileri olacak.

Barış işareti aslında, Britanya anti-nükleer hareketinin amblemi olarak yaşam buldu, fakat daha sonra uluslararası barışın işaretine dönüştü ve tartışmaya açıktır ki, dünya çapında en yaygın olarak kullanılan protest semboldür. Sembol, aynı zamanda uyarlandı, saldırıya uğradı ve ticarileştirildi. Pek çok insan, sembolün neyi temsil ettiği üzerinde söylemlerde bulundu; bazı bağnaz dindarlar, kırık kollarıyla haç üzerindeki İsa anlamına geldiğini, ya da ölümü ve çaresizliği temsil eden bir Alman simgesi olduğunu bile iddia ettiler. Fakat gerçek, elbette o kadar da gizemli değil.

Nükleer Silahsızlanma

Her şey bundan 50 sene önce, binlerce kişinin “Kutsal Cuma” olarak adlandırılan günde, İngiltere’nin başkenti Londra’daki ünlü Trafalgar Meydanı’ndan Aldermaston’daki silah fabrikasına yürüyüşe geçmesiyle başladı. Gerald Holtom’ın çizdiği “barış sembolü” de ilk defa bu protesto yürüyüşü esnasında taşınan pankartlarda kullanılmıştı. İkinci Dünya Savaşı’nın karşısında tavır alan tasarımcı Gerald Holtom, DAC (Nükleer Savaşa Karşı Direkt Hareket Komitesi) ve CND’nin (Nükleer Silahsızlanma Kampanyası) görselliğin gücüyle kendilerini daha iyi ifade edeceklerini söyledi. Elbette bu amaçla çizdiği sembolün tarihteki yerinin ne olacağı konusunda geleceğe yönelik en ufak bir tahmini yoktu. Çünkü bu işaret o tarihten bugüne protestoların tam elli yılına damgasını vurdu. Aslında Holtom sembolün neyi ifade ettiğini ve neden çizdiğini daha sonra şu şekilde ifade ediyordu: “Bu tasarım kolları aşağı doğru açılmış, ümitsizlik içindeki bir insanı anlatıyor.”

Barış Sembolünü Hippiler de Kullandı.

Holtom’la öldüğü yıl olan 1985’e kadar yazışan Amerikalı barış aktivisti Ken Kolsbun, yayınladığı “Barış: Bir Sembolün Biyografisi” adlı kitabıyla ilgili, BBC’ye sembolün tarihsel gelişimini ve değişimini, akımlara nasıl ilham verdiğini anlattı. Kolsbun, Holtom’un yaptığı tasarımın şeklinden dolayı sonradan pişmanlık duyduğunu, onun barışın coşkuyla kutlanması gereken bir şey olduğuna inandığını söylüyor. Oysa yaptığı tasarımın ümitsizliği çağrıştırması sebebiyle kendisine aşağı doğru olan amblemin ters yüz edilmesi gerektiğini anlatmış. Holtom’un “Bombayı Yasaklayın” adını verdiği bu sembol, 1960’ların hippi hareketinin vazgeçilmez “Barış işareti” haline geldi, Vietnam Savaşı karşıtı, kadın hakları da dahil olmak üzere birçok protestoda kullanıldı.

Sembolün Ortaya Çıkış Hikayesi

Holtom, aslında çarmıha gerilmiş İsa şeklinde bir adam figürü çizecekken, bayrak sallama dilinden harfler kullanmış. “Nükleer” (Nukleer) kelimesinin baş harfi N’yle bayrak dilindeki karşılığı, bayrakları iki yanda açmış bir figürü, “Silahsızlanma”nın (Disarmament) ilk harfi olan D’yle ise bir bayrağı aşağıya, diğerini yukarı kaldırmış duran bir figürü kullanmış ve daha sonra yeryüzünü simgeleyen daire içini almış.