CoderMan

Yeni Düşüncecilik (Neo İdealizm) Nedir?

Yeni-Düşüncecilik. Bilimsel verilerle uyuşturulmaya çalışılan XIX. yüzyıl sonlarıyla XX. yüzyıl düşünceciliği. Türkçe yazımıyla yeni idealizm de denir. Yenihegelcilik'le anlamdaş sayanlar da var. İradeci metafizik de deniyor.

Kimi felsefe tarihçileri de bu deyimle özellikle Benedetto Croce ve Giovanni Gentile'in temsil ettikleri İtalyan Hegelciliğini dile getiriyorlar. Fransız düşünürü Main de Biran'ın iradeci kişicilik, Victor Cousin'in kimi papazlarca edep gerekleri felsefesi adıyla anılan öğretileri de yenidüşünceci öğretiler sayılıyor.

Çağımızda yenidüşünceciliğin çok ve çeşitli biçimleri meydana çıkmıştır; Olaybilim, Mah'çılık, yenigerçekcilik, yenieieştiricilik, kişilikcilik, yaşam felsefesi vb. yenidüşüncecilik disiplini içindedir. Genellikle Felix Ravaisson, Jules Lachelier, Maurice Blondel, Boutroux, Bergson, Herbert Bradiey, Bernard Bosanquet, Th. Hill Green, Octave Hamelin, Rudolph Hermann Lotze, Gustave Th. Fechner. Wilhelm Wundt yenidüşünceciliğin başlıca temsilcileri sayılmaktadır.

Çağdaş burjuva felsefeleri, yeni ya da eski düşünceci öğretilerdir. Bu acıdan bakınca, çağımızın moda felsefesi olan varoluşçuluğun bile yenidüşünceci bir öğreti okluğu kolaylıkla görülür. Bütün bu öğretilerin ortak niteliği, kimilerinin bilimsel verilere dayanma savlarına rağmen, bilime karşı ve bilimdışı oluşlarıdır.

Derleyen: Sosyolog Ömer YILDIRIM
Kaynak: Atatürk Üniversitesi Sosyoloji Bölümü 1. Sınıf "Felsefeye Giriş" ve 3. Sınıf "Çağdaş Felsefe Tarihi" Dersi Ders Notları (Ömer YILDIRIM); "Felsefe Sözlüğü" Orhan Hançerlioğlu