Sindy

Nasrettin Hocanın Edebiyatımızdaki Yeri,
Nasrettin Hocanın Türk Edebiyatındaki Önemi

Nasrettin Hoca halk dilinde, duygu ve inceliği içeren, gülmece türünün öncüsü olmuştur. Onun Türk edebiyatındaki yeri ve önemi, yaşadığı olaylarla değil, gerek kendisinin, gerekse halkın onun ağzından söylediği gülmecelerdeki anlam, yergi ve alay unsurlarının inceliğiyle ölçülür.

Nasreddin Hoca"nın değeri, yaşadığı olaylarla değil, gerek kendisinin, gerek halkın onun ağzından söylediği gülmecelerdeki anlam, yergi ve alay öğelerinin inceliğiyle ölçülür. Onun olduğu ileri sürülen gülmecelerin incelenmesinden, bunlarda geçen sözcüklerin açıklanışından anlaşıldığına göre o, belli bir dönemin değil Anadolu halkının yaşama biçimini, güldürü öğesini, alay ve eğlenme türünü, övgü ve yergi becerisini dile getirmiştir.
Onun olduğu ileri sürülen gülmecelerin incelenmesinden, bunlarda geçen sözcüklerin açıklanışından anlaşıldığına göre o, belli bir dönemin değil Anadolu halkının yaşama biçimini, güldürü unsurunu, alay ve eğlenme türünü, övgü ve yergi becerisini dile getirmiştir.

Onunla ilgili gülmeceleri oluşturan unsurların ana noktası sevgi, yergi, övgü, alaya alma ; gülünç duruma düşürme, kendi kendiyle çelişkiye sürükleme; Şeriatın katılıkları karşısında çok ince ve iğneli bir söyleyişle yumuşaklığı kabullenmedir.

O, bunları söylerken bilgin, bilgisiz, açıkgöz, uysal, vurdumduymaz, utangaç, atak, şaşkın, kurnaz, korkak, atılgan gibi çelişik niteliklere bürünür. Özellikle karşısındakinin durumuyla çelişki içinde bulunma, gülmecelerinin egemen unsurudur.

Bu unsurlar Anadolu insanının, belli olaylar karşısındaki tutumun yansıtan, düşünce ürünlerini oluşturur. Nasrettin Hoca, halkın duygularını yansıtan, bir gülmece odağı olarak ortaya çıkarılır.