Sindy

XVI.yy.da Avrupa' da dinsel alanda görülen yenilik hareketlerine denir. Kelime anlamı yeniden şekil vermek düzenlemektir.
Reform önce Almanya' da başlamıştır.

Nedenleri:

Matbaanın Etkisi : Tevrat ve İncil gibi kitaplar çok sayıda basılmış Hümanizma hareketleri sırasında da milli dillere çevrilmiştir. Avrupalılar aracısız doğrudan kitapları okumaya başlamışlar ve kitaplarda yazılanlarla Kilise uygulamalarının farkını görerek Kiliseye tepki duymaya başlamıştır.
Rönesans' ın Etkisi : Avrupa' da Hümanist düşüncenin doğmasıyla ortaçağ skolastik düşünce ve felsefesi eleştirilmeye başlandı.
Katolik Kilisesinin Bozulmasının Etkisi : XVI.yy.da kilise halka karşı yapması gereken dinsel ve sosyal görevleri ihmal etmeye başlamışkaynaklarını başka alanlarda harcadığı için halkın dini duygularını sömürerek halktan para toplamaya başlamıştı.
Endüljans Sorunu : Hıristiyanların günahlarından kurtulmaları için Kiliseye para ödemeleri yoluydu. XVI.yy.da papa bu işi daha ileri götürmüş ölen insanların yerine de endüljans alınabileceğini belirtmişti.

Gelişme :

Almanya 'da :
Reform hareketlerinin önderi bir ilahiyat ( Teoloji ) Profesörü olan " Martin Luther " dir.
Luter 1517 ' de Wittenberg Kilisesinin kapısına astığı 95 maddelik bir bildiri ile Endüljans satışlarına itiraz etti. Luter bildirisinde " Tanrı ile kul arasına kimse giremez. Tanrı kullarının günahlarını ancak kendisi bağışlar" " Öbür dünyada selamete ermek için imanın yeteceğini Hıristiyanların Endüljans alarak günahlardan kurtulamayacaklarını " söylemiştir. Bunun üzerine Papa X. Leon Luter' i Aforoz etmiş Luter' de Wittenberg ' de halkın gözü önünde Aforoznameyi yakarak Papa ile bağlarını koparmıştır. Papa'nın Alman İmparatoru Şarlken' den Luter'i cezalandırma isteği ile toplanan Worms şehrindeki diyet meclisi Luter'i ölüme mahkum etmiş ve yakılmasına karar vermiştir. Ancak dostlarından Saksonya Elektörü Akıllı Frederik Luter'i kaçırtarak kendi malikanesinde saklamıştır. Luter bir yıllık süre içinde İncil'i Almanca'ya çevirmiştir.
Luter'in düşüncelerinde " Kilise'yi düzeltmek için onun elindeki bütün servetini almak lazımdır.Kilise ancak o zaman kendisine düşen görevleri yapar" vardı. Bu düşünceyi kendi çıkarları için uygun bulan köylü-şövalye ve prensler kilisenin Almanya'daki topraklarına saldırdılar. Şarlken Diyet meclisiyle önce başka yerlere yayılmaması koşuluyla Luterciliği kabul etmiş( 1529 ) bunun üzerine bu karara uymayıp onunla mücadele edilmesi üzerine( bu kararların protesto edilmesi üzerine Luterci'lere Protestan denilmiştir.) Ogsburg Antlaşmasıyla ( 1555 ) Luterciliği ( Protestanlık ) resmen kabul etmiştir. Not

Ogsburg Antlaşması ( 1555 ) ( Alman İmparatoru - Protestan Prensler ) :

1. Protestan mezhebi ve kilisesi resmen tanındı.
2. Alman prensleri istedikleri mezhebi seçmekte ve seçtikleri mezhebi kendi uyruklarına da kabul ettirmekte serbest oldular
3. Prensler kendi ülkeleri içindeki din işlerinin mutlak amiri oldular.
4. Prenslerin mezheplerini kabul etmek istemeyen Almanlar başka yerlere göç edebilecekti.

Fransa 'da :
Kalven adlı bir Fransız Luter'e benzeyen görüşlerini Fransa ve İsviçre'de yaymaya başladı. ( Fransa' da Protestanlık resmen yasaklanmış olduğu için etkili olamamış İsviçre'ye geçmek zorunda kalmıştır )
Kral IV.Hanri zamanında Nant Fermanı ile ( 1598 ) Kalvenist ve Protestanlara mezhep özgürlüğü tanındı.

İngiltere' de :
Kral VIII. Hanri eşinden boşanıp sevdiği kızla evlilik yapmasına izin vermeyen Papa'dan ayrılmış Kalvenizm ve Katolikliğin birleşmesinden oluşan "Anglikanizm" mezhebi ve kilisesini kurmuştur.
Kraliçe I. Elizabet zamanında ( 1588 - 1603 ) Anglikanizm resmi mezhep olarak tanınmıştır.

İskoçya ' da :
Reform hareketleri halk tarafından gerçekleştirildi.
İskoçya'da din işleri halk tarafından seçilen "Presbiteri" denilen meclis tarafından yapıldığından İskoçya'daki Kalvenizm Presbiteriyen olarak adlandırılmıştır.

Diğer : İsveç Norveç Danimarkalılar "Protestanlık" mezhebini kabul ettiler.

Sonuçları :

Avrupa' da mezhep birliği bozuldu. Katolik ve Ortodoks mezheplerinin yanında Protestanlık Kalvenizm Anglikanizm gibi yeni mezhepler ortaya çıktı.
Papa'lar eski güçlerini ve itibarlarını kaybettiler. Papa' ya bağlılık azaldı.
Okullar Kilise'den alınarak halka verildi. Böylece laik eğitim sistemi kuruldu.
Katolik kilisesinden ayrılan ülkelerde kilisenin malları ve topraklarına el konuldu.
Katolik kilisesi kendisini düzeltmek zorunda kaldı.
Katolik olarak kalan ülkelerde başka mezheplere karşı mücadele edebilmek amacıyla " Engizisyon Mahkemeleri" kurulmuş binlerce insanı ölüme göndermiştir.
Avrupa'nın mezhep birliğinin bozulması birliği sağlamaya çalışan Şarlken'in amacına ulaşamamasına neden olmuştur.

Not: Osmanlı Hıristiyanları tam bir din ve mezhep serbestliğine sahip olarak reform hareketlerinden etkilenmemişlerdir.