Bukre

Hamilelik öncesi ilk doktor kontrolü

Önceden hamilelikte doktor kontrolü ve tıbbi bakımlar hamilelik başladıktan sonra başlamaktaydı ve böylelikle sağlıklı bir hamilelik süreci takip edildiği düşünülürdü. Fakat hamilelik süreci anlaşıldıkça; hamilelik öncesi dönemin de sağlıklı bir hamilelik, doğum ve doğum sonrasıo için oldukça önemli olduğu fark edildi. Bu nedenleuzman doktorlar günümüzde anne adaylarına hamilelik planladıklarında doktorlarına başvurmanın ve genel bir kontrolden geçmelerini tavsiye ediyorlar.

Hamilelik öncesi ilk doktor kontrolünde yapılacak işlemler;
Genel anamez ve muayene

Anne adayının yaşı, yaşam tarzı, iş hayatı, beslenme düzeni, sigara alkol ve uyuşturucu madde gibi alışkanlıkları ve önceki dönem hamileliklerinde karşılaştığı sorunlar hamilelik öncesi doktor kontrolünde öncelikli olarak üzerinde durulan konudur.

Muayene aşamaları:

– Jinekolojik muayene ile risk teşkil edebilecek enfeksiyon, kitle (over kisti, miyom gibi) gibi durumların ortaya çıkarılması, genel muayene ile gebelikte risk teşkil edebilecek durumların ortaya çıkarılması (organlarda işlev bozuklukları, kilo özellikleri, genel bedensel özellikler)

– Son bir yıl içinde alınmadıysa Papsmear alınması

– Gerektiğinde anne adayının, hastalığıyla ilgili branş doktoru ile konsulte edilmesi

– Gerekli durumlarda genetik danışmanlık hizmeti verilmesi

– Tansiyon ölçümü

Laboratuvar incelemeleri;

Hiçbir şikayeti olmayan ve anamnez ve muayene bulgularına göre risk faktörü taşımayan anne adaylarında tam kan, tam idrar, (idrar kültürü), bilmiyorlarsa anne ve baba adayının kan grupları, toksoplazma paraziti ve rubella (kızamıkçık) virüsü enfeksiyonlarının önceden geçirilip geçirilmediğinin araştırılması, VDRL (TPHA) incelemesi(frengi tarama testi-ülkemizde ender görüldüğünden rutin değildir). Açlık kan şekeri ölçümü*, böbrek işlevlerini değerlendirmek için kanda BUN ve kreatinin seviyelerinin ölçümü, tiroid bezinin işleyişinin değerlendirilmesi amacıyla TSH ölçümü

Açlık kan şekeri anne adayının şeker metabolizmasının değerlendirilmesi amacıyla en az 12 saatlik bir açlık süresi sonunda yapılır. Amacı aşikar diabet (şeker hastalığı) aramaktır. Rutin bir inceleme değildir.

Tiroid bezinin “aşırı” ya da “az” çalışması durumunda gebelikle ilgili bazı normaldışı durumların (düşük gibi) ortaya çıkma riski artar. Tek bir TSH ölçümü tiroid bezinin işlevleri hakkında ayrıntılı bilgiler verir.

Belli bir şikayeti olan ve/veya anamnez ve muayene bulgularına göre risk faktörü belirlenen anne adaylarında diğer incelemeler (ileri tiroid fonksiyon testleri, kalple ilgili ileri incelemeler gibi).

Kilo ölçümü ve kilo ile boy arasındaki ilişkinin belirlenmesi.

Jinekolojik ultrasonografi

Tedavi;

Muayenede saptanan tedavi gerektirir durumlar için uygun tedavi verilmesi (kansızlık, idrar yolu enfeksiyonları gibi).

Diabet hastaları için kan şekerinin gebelik başlamadan çok öncesinden itibaren normal sınırlara çekilmesi bu anne adaylarının bebeklerinde anomali ortaya çıkma riskini belirgin şekilde azaltır.

Aşılar;

Rubella (kızamıkçık) aşısı daha önce kızamıkçık geçirmediği belirlenen anne adaylarına uygulanır. Aşı, canlı aşı olduğundan anne adayının bu uygulama sonrası en az bir ay gebe kalmaması ve bu süre sonunda tercihen kanda bağışıklık oluşup oluşmadığının araştırılması önerilir.

Vitaminler;

Herhangi bir kronik hastalığı olmayan, beslenmesi anormallik arzetmeyen anne adaylarının gebelik öncesi vitamin desteğine ihtiyacı yoktur. Yine de çoğu doktor rutin olarak folik asit deteği verir (folic plus, folacin en yaygın reçete edilenlerdir).

Daha önceden nöral tüp defektli bebek doğurmuş olan anne adaylarında ise yeni gebelikte bu durumun tekrarlamasını engellemek için planlanan gebelikten bir ay önce başlanarak üç ay boyunca günde 4 miligram folik asit kullanımı uygundur. Vitaminlerin de “ilaç” grubunda yeraldığı ve gerekli görülmekdikçe kullanılmaması gerektiği unutulmamalıdır.



aLinti..